COP 29’da Kırılgan Bir Gerçek: İklim Finansmanı, Çözümün Önündeki En Büyük Engel

Azerbaycan’ın ev sahipliğinde, 11-22 Kasım 2024 tarihlerinde Bakü’de gerçekleşen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 29. Taraflar Konferansı (COP 29), dünya genelinden devlet liderleri, sivil toplum, özel sektör, akademisyenler, uzmanlar, yerli ve gençlik temsilcilerinin katılımıyla ‘İklim finansmanı COP’u’ olarak adlandırıldı. Konferans, sıfır emisyon hedefleri, karbon piyasaları, biyoçeşitlilik ve adil geçiş süreçleri gibi kritik iklim konuları ele aldı.

COP29’un ana gündem maddesi, küresel iklim finansmanı için yeni bir yıllık hedef belirlemekti. Ancak bu konu, ülkeler arasında derin tartışmalara yol açtı. 2035 yılına kadar gelişmiş ülkelerin hibe ve düşük faizli kredi olarak yıllık 300 milyar dolar sağlaması kabul edilse de, birçok gelişmekte olan ülke bunun yetersiz olduğunu belirtti. Ayrıca, 2035 tarihinin çok uzak olduğunu ve bu durumun temiz enerjiye geçişi geciktirebileceği endişesi dile getirildi. Bu tartışmalar, daha hızlı bir geçiş için küresel iş birliğinin önemini bir kez daha ortaya koydu.

COP29’da Karbon Kredisi Anlaşması: Yeni Düzenlemelerle Karbon Piyasaları Büyüyor

COP29’da ülkeler, emisyon dengelemesi ve ticaret için karbon kredisi oluşturulmasına olanak tanıyan bir anlaşma sağladı. Bu anlaşma, belirsizlikler içerse de, karbon dengeleme çabalarının yeni projelere milyarlarca dolar çekmesi bekleniyor. Ülkeler, 2050’ye kadar sıfır emisyona ulaşma taahhütlerini yineleyerek karbon piyasalarını etkinleştirmek için yeni düzenlemeler üzerinde tartıştı ve karbon ticaret sistemlerinin dijitalleşmesi için somut adımlar atılmaya başlandı.

COP29, Paris Anlaşması hedefleri doğrultusunda bir stratejik dönüşüm beklerken, fosil yakıtlardan uzaklaşma ve yenilenebilir enerji kapasitesini üç katına çıkarma taahhütlerine uygun adımlar atılmadı.

Bu yılki COP, fosil yakıt üreticisi bir ülkede düzenlenen üçüncü zirve oldu. OPEC Genel Sekreteri ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı, petrol ve gaz kaynaklarını “Tanrı’nın bir hediyesi” olarak tanımladı. Ancak zirve, ülkelerin COP28’deki fosil yakıtlardan uzaklaşma ve yenilenebilir enerji kapasitesini üç katına çıkarma taahhütlerine uygun adımlar atamayarak, müzakereciler tarafından başarısızlık olarak değerlendirildi. Bu durum, fosil yakıt çıkarlarının iklim müzakerelerini gölgelemesi ve iklim eylemi için gerekli kararlı adımların atılmasındaki engelleri gözler önüne sermektedir.

COP29’da Türkiye’nin 2053 Stratejisi: Yenilenebilir Enerji ile Sürdürülebilir Bir Gelecek

COP29’da Türkiye için en önemli adım, zirvenin ilk gününde 2053 Uzun Dönemli İklim Değişikliği Stratejisi belgesinin açıklanmasıydı. Bu belgede, Türkiye'nin emisyon artışını sürdüreceği ve en geç 2038’e kadar azaltım çalışmalarına başlayacağı vurgulandı. Ayrıca, 2053 yılına gelindiğinde ülkenin enerji talebinin dört katına çıkması bekleniyor ve bu talebin %69,1’inin yenilenebilir enerji kaynaklarıyla karşılanması hedefleniyor.

• Yenilenebilir Enerji: Türkiye, enerji üretiminde yenilenebilir kaynakların oranını artırmaya devam edecek ve özellikle güneş ve rüzgar enerjisi yatırımlarına odaklanacaktır.
• Karbon Piyasaları: Karbon ticaret sistemi kurulacak ve global düzeydeki standartlara uygun düzenlemeler gerçekleştirilecektir.
• İklim Finansmanı: Yeşil tahviller aracılığıyla sürdürülebilir yatırımların teşvik edilmesi ve kamu-özel sektör iş birliklerinin güçlendirilmesi amaçlanmaktadır.
• Uyum ve Dayanıklılık: Tarımda verimliliğin artırılması, su kaynaklarının etkin yönetimi ve dayanıklı altyapı projelerinin hayata geçirilmesi öncelikli hedefler arasında bulunmaktadır.