Birleşmiş Milletler 17 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri
Sürdürülebilir kalkınma çerçevesinde; kalkınma sağlanırken, gelecek nesillerin ihtiyaçlarını karşılayabilmesi kabiliyetine zarar verilmemesi amaçlanır. Bu bağlamda sürdürülebilir kalkınma; çevresel, ekonomik ve sosyal alanlarda denge elde edilirken, hem günümüzü hem de geleceği güvence altına almaktır.
Birleşmiş Milletler, sürdürülebilir kalkınma hedeflerini 2015 yılında global bir eylem çağrısı olarak ilan etmiş ve sonrasında kabulünü gerçekleştirmiştir. Sürdürülebilir kalkınmanın 2030 yılına kadar sağlanabilmesi için bu eylem çağrısı sayesinde bir yol haritası elde edilmektedir.
Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri içerisinde 17 global hedef madde madde belirlenmiştir. 2015 itibariyle Binyıl yani Milenyum Kalkınma Hedefleri miadını doldurduktan sonra belirlenmiş bu yeni 17 hedef Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları şeklinde de ifade edilmektedir.
17 hedefin her biri küresel sorunları ilgi odağına aldığından dolayı birbirleri ile ilişkili hedeflerdir. Bununla birlikte bütüncül bir yaklaşıma sahip olarak; ekonomi, çevre ve toplum odaklı hedefler oluşturmaktadır.
Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri Nelerdir?
1.Hedef: Yoksulluğa Son
Her çeşidi ile yoksulluğun ortadan kaldırılması, her insanın temel insani ihtiyaçlarını karşılayabilmesi, evrensel olarak elde edilen temel gelir sayesinde yeterli gıda, temiz su ve sağlık koşullarına ulaşımın yaygın bir hale gelmesi hedefidir.
2.Hedef: Açlığa Son
Dünyadaki açlık ve yetersiz beslenme problemine karşı olarak çocuklar dahil her insanın yeterli gıdaya ulaşabilmesi, bunun bağlamında da tarımsal verimin arttırılması ve sürdürülebilir tarım pratikleri sayesinde gıda güvenliğinin oluşturulması hedefidir. Ayrıca bu hedefle beslenmenin geliştirilmesi kapsamı bulunmaktadır.
3.Hedef: Sağlıklı Ve Kaliteli Yaşam
Dünyadaki her insanın sağlıklı ve nitelikli bir hayata sahip olması amacıyla çocuk ve anne ölümlerinin daha düşük bir orana ulaştırılması, sıtma ya da AIDS gibi hastalıklarla mücadele edilmesi, insanların daha mutlu olabilmesi için akıl ve ruh sağlığının geliştirilmesi hedefidir.
4.Hedef: Nitelikli Eğitim
Hayat boyunca her insanın öğrenmeye devam edebilmesi için okul öncesi eğitimden başlayarak, her kademede ücretsiz ve kaliteli eğitime her çocuğun katılabilmesi ve bununla birlikte her zaman erişilebilir nitelikte teknik ve mesleki eğitime sahip olma gereği güden hedeftir.
5.Hedef: Toplumsal Cinsiyet Eşitliği
Toplumsal cinsiyet temeli ile ortaya çıkan ayrımcılığın ortadan kaldırılması ve buna bağlı yaşanan siyasi, ekonomik ve sosyal karar verme süreçlerindeki fırsat eşitsizliğinin engellenmesi ve tüm istismar kapsamlı şiddetin sonlandırılması hedefidir.
6.Hedef: Temiz Su Ve Sanitasyon
Tüm insanlığın içme suyuna güvenle ulaşabilmesi ve su kıtlığının ortadan kaldırılması için suyun sürdürülebilir bir şekilde yönetimi ve herkes için sağlıklı koşulları erişilebilir hale getirmek hedefidir.
7.Hedef: Erişilebilir ve Temiz Enerji
Günlük hayatın en önemli olgularından biri olan enerjiye erişim açısından herkesin uygun fiyatlı bir şekilde enerji elde etmesinin güvence altına alınması, bununla birlikte temiz ve sürdürülebilir enerjinin evrensel hale getirilerek, ekonomik kalkınmanın güvenilir bir enerji sistemi ile desteklenmesi hedefidir.
8.Hedef: İnsana Yakışır İş ve Ekonomik Büyüme
İnsanlığın hak ettiği şekilde istihdamın arttırılması çerçevesinde; kapsayıcı ve sürdürülebilir bir ekonomik büyüme amacı bulunurken, bu amaç ile hem yeni istihdam hem de iş alanlarının iyileştirilmesi gereği bulunmaktadır. Bu hedef insanlığın onuruna yakışır şekilde seçtikleri işler sayesinde adil bir yaşam elde etmesi hedefidir.
9.Hedef: Sanayi, Yenilikçilik ve Altyapı
Ekonomik büyüme ve sosyal kalkınma odağı bulunan bu hedef, sürdürülebilir gelişimi desteklemek için yenilikçilik ve altyapı yatırımlarını destekler. Küreselleşme dolayısıyla ortaya çıkan eşitsizlikleri ortadan kaldırabilmek ve sürdürülebilir kalkınmanın avantajlarının herkesin faydalanabileceği hale getirilmesi hedefidir.
10.Hedef: Eşitsizliklerin Azaltılması
Hem tüm uluslarda hem de uluslararası alanda eşitsizliğin azaltılması, bu bağlamda da yaş, engellilik, etnik köken, din, cinsiyet veya ırk gibi herhangi bir hataya bağlı eşitsizliklerin bertaraf edilmesi hedefidir.
11.Hedef: Sürdürülebilir Şehirler ve Topluluklar
Artan şehir nüfusları ile alakalı olarak daha sürdürülebilir bir şehir yapısı elde edilmesi bağlamında, herkesin uygun konut imkanına ulaşabilmesi ve temel hizmetlere kolayca erişebilmesi ile kapsayıcı ve güvenli sürdürülebilir şehirler inşası hedefidir. Ayrıca bu hedef dünya genelinde kültürel miras ve doğal kaynakların korunmasını amaçlar.
12.Hedef: Sorumlu Üretim ve Tüketim
Üretim ve tüketim alanında sürdürülebilirlik açısından doğal kaynakların düzenli kullanabilir hale getirilmesi ve atık yönetiminin etkin bir şekle ulaştırılması hedefidir. Hedef kapsamında atık üretimi azaltılarak, doğaya daha az zarar verilmesinin sağlanması ve daha sorumlu bir şekilde üretim/tüketim pratikleri oluşturulması amacı bulunmaktadır.
13.Hedef: İklim Eylemi
Küresel bir kriz oluşturan iklim değişikliği konusunda iklim eylemi hedefi sayesinde acil bir mücadele hareketliliği oluşturulmaktadır. Ulusal politikalar ve stratejiler sayesinde iklim değişikliği etkilerini engelleyebilmek için bütüncül bir yaklaşım sergilenmelidir. Hedef bağlamında tüm ülkelerde iklim odaklı risklerin yönetim kapasitesinin gelişimi sayesinde etkili bir iklim krizi yönetimi sağlanabilir.
14.Hedef: Sudaki Yaşam
Doğal su kaynakları olan denizler, okyanuslar ve deniz kaynaklarının korunması ile birlikte biyoçeşitlilik ve ekosistem vurgusu yapılmaktadır. Bütüncül bir sürdürülebilir kalkınma yaklaşımıyla doğal kaynakların korunmasını ve deniz kirliliğinin azaltılmasını bu hedef gütmektedir.
15.Hedef: Karasal Yaşam
İnsan ve dünya için hayati bir öneme sahip olan ormanlar ve biyoçeşitliliği kapsayan karasal yaşam hedefinde özellikle çölleşme, ormansızlaşma ve kuraklığın önüne geçilmesi planı bulunmaktadır. Bu sayede doğal yaşam alanlarının korunması imkanı sağlanırken, biyolojik çeşitliliğin azalmasını engelleyecek şekilde karasal ekosistemlerin sürdürülebilir bir anlayışla muhafaza edilmesi sağlanmaktadır.
16.Hedef: Barış, Adalet ve Güçlü Kurumlar
Sürdürülebilir kalkınmanın en önemli sosyal boyutu olarak şiddetin azaltılması, toplumlarda kapsayıcılık ve adalet gibi değerlerin merkeze alınması, hesap verebilir kurumlar vasıtasıyla herkesin kolayca adalete erişebilmesi hedefidir.
17.Hedef: Amaçlar için Ortaklıklar
İlk 16 hedefi tamamlayacak şekilde belirlenen bu hedef, sürdürülebilir kalkınma sürecinde küresel ortaklığın canlanması hedefidir. Uluslararası bir işbirliği ile finans, teknoloji ve ticaret alanlarında birlik sağlanırken, bunun yanında 17 sürdürülebilir kalkınma hedefinin gerçeğe dönüştürülmesi için ulusal planların desteklenmesi üzerinde durulmaktadır.
